زبان شناسی متن و انطباق الگوی انسجام با زبان عربی در دیدگاه صاحب نظران معاصر عرب

Authors

خلیل پروینی

علیرضا نظری

abstract

زبان شناسی متن و موضوعات متعدد مربوط به آن، ازجمله عنصر انسجام، پیشینه ای نسبتاً جدید در حوزة زبان شناسی و به تبع آن، در حوزه­های نقد ادبی دارد. مانند بسیاری از نظریات زبان شناختی و ادبی معاصر، خاستگاه این شاخة علمی نیز غربی است. نظریه ها و رویکردهای وارداتی دربین زبان شناسان و صاحب نظران عرب با بازخوردهای متفاوت همراه است. برخی با نگاهی متعصبانه، بسیاری از نظریات نوظهور در حوزة ادبیات و زبان شناسی (بینامتنیت، دریافت، خوانش، ساختگرایی و ...) را در گنجینة میراث ارزشمند عربی موجود می­دانند که البته در برخی موارد درست است، برخی آن را نگرشی نو و بی­سابقه در پژوهش های زبانی عرب می­دانند و برخی دیگر با اینکه در رویکردی معتدلانه، کلیت این گونه نظریات را غربی می­دانند، می کوشند که نظریات و رویکردهای وارداتی را با آنچه ویژگی های متمایز زبان عربی و میراث پربار لغوی و نقدی عرب می­دانند تلفیق و به اصطلاح منطبق و بومی سازی کنند. در این مقاله، با روشی توصیفی- ­تحلیلی آراء و ایده­های صاحب نظران معاصر عرب درمورد زبان شناسی متن و انطباق انسجام با زبان عربی را بررسی می کنیم. نتایج تحقیق نشان می­دهد که بیشتر این افراد بر عدم تناسب برخی عوامل انسجامی مطرح در الگوی هالیدی با زبان عربی تأکید می کنند و می کوشند این موارد را با حذف یا افزایش عواملی دیگر، به اصطلاح بومی­سازی کنند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مبانی زیبایی شناسی متن در زبان عربی

متن به عنوان ابزاری در جهت انتقال مفاهیم و معانی می بایست از ساختار و چارچوبی برخوردار باشد که اولاً بتواند در برگیرنده تمامی مقصود صاحب کلام باشد و ثانیاً وظیفه انتقال معنی را به مخاطب به نحو احسن انجام دهد. به راستی متن باید دارای چه ویژگی هایی باشد که در این فرایند گیرندگی و فرستندگی از صفت زیبایی برخوردار شود؟ در میان ادبای قدیم صفت زیبایی با موضوعات زبانی ارتباط بیش تری داشت. مسائل زبانی از ...

full text

بررسی عناصر انسجام متن در داستان حضرت موسی با رویکرد زبان شناسی نقش گرا

انسجام و هماهنگی میان اجزای متن از برترین ویژگی‌های یک اثر ادبی و هنری است. پیرو بررسی‌های زبان‌شناسان نقش‌گرا، این موضوع رونق شتابانی به خود گرفت و در مباحث  نقدی مورد کنکاش قرار گرفت و از پرکاربردترین واژه‌های حوزه نقد دوران معاصر گردید. قلمرو این‌گونه پژوهش‌ها، آثار قرآنی و دینی را نیز در بر گرفت و به بررسی و تحلیل آن پرداخت. داستان موسی(ع) از زیباترین داستان‌های قرانی است که از مختصّات فنی و...

full text

تأثیر استفاده از مؤلفه‌های رده شناسی ترتیب واژه زبان فارسی و عربی بر یادگیری فارسی آموزان عرب زبان

یادگیری دستور زبان دوم یکی از مشکلات اصلی زبان­آموزان است. در این پژوهش تلاش شد با استفاده از دستاورد‏های رده­شناسی زبان، یادگیری دستور زبان فارسی برای فارسی­آموزان عرب­زبان تسهیل شود. بدین منظور، بر پایه­ی مولفه­های رده­شناسی ترتیبِ واژه، شباهت­ها و تفاوت­های رده­شناسی زبان فارسی و زبان عربیِ معیار، مشخص گردید. تحلیل داده­ها نشان داد که از میان 24 مؤلفه­ی مشترک زبان فارسی و عربیِ معیار، در...

full text

بررسی عناصر انسجام متن در داستان حضرت موسی با رویکرد زبان شناسی نقش گرا

انسجام و هماهنگی میان اجزای متن از برترین ویژگی های یک اثر ادبی و هنری است. پیرو بررسی های زبان شناسان نقش گرا، این موضوع رونق شتابانی به خود گرفت و در مباحث  نقدی مورد کنکاش قرار گرفت و از پرکاربردترین واژه های حوزه نقد دوران معاصر گردید. قلمرو این گونه پژوهش ها، آثار قرآنی و دینی را نیز در بر گرفت و به بررسی و تحلیل آن پرداخت. داستان موسی(ع) از زیباترین داستان های قرانی است که از مختصّات فنی و...

full text

زبان معاصر عربی در کوران تطورات گوناگون

مطالعات زبان شناسی سهم بزرگی از پژوهشهای علوم انسانی را به خود اختصاص داده است. واقعیت این است که زبان نماد اندیشه عقلانی وآیینه ای شفاف برای بازتاب فرهنگ جوامع بشری است. زبان تنها ابزاری برای انتقال اندیشه از متکلم به مخاطب نیست، بلکه فراتر از این مرزها، عاملی مؤثر در تکوین شخصیت اهل زبان است. زبان عربی معاصر از نوآوریهای علمی در زمینه مطالعات زبانشناختی بی بهره نبوده است، اما این رویکرد کلاسی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
جستارهای زبانی

Publisher: دانشگاه تربیت مدرس

ISSN 2322-3081

volume 6

issue شماره 5 (پیاپی 26) 2015

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023